Het spijsverteringssysteem van konijnen – hoe werkt het?

Kleine herbivoren zoals konijntjes hebben een heel ander spijsverteringssysteem dan het onze – wat niet verwonderlijk is, want ze moeten al dat gras verteren! In deze blog beschrijven we hoe de darm van herbivoren werkt en leggen we uit hoe u het beste voor de spijsvertering van uw konijnen kunt zorgen.

Diëten voor herbivoren

Herbivoren zijn aangepast om alleen vegetatie te eten. Dit vezelrijke dieet zou voor ons mensen vrij onverteerbaar zijn, maar herbivoren hebben een ongelooflijk gespecialiseerd spijsverteringskanaal dat voedingsstoffen en energie uit dit voedsel kan halen.

Konijnenvoer in het wild bestaat voornamelijk uit gras, met een paar andere planten zoals klaver. Cavia’s genieten van een soortgelijk menu, terwijl andere herbivoren zoals degoes naast grassen en bladeren ook sommige zaden eten.

Waarom is het spijsverteringssysteem van konijnen bijzonder?

Om voldoende energie uit hun plantaardige voeding te halen, moeten herbivoren een groot deel van de dag blijven eten. Dit betekent dat ze voortdurend op taaie vegetatie kauwen. Het constante kauwen slijt het gebit, en dus hebben hun tanden en kiezen een ‘open wortel’ – wat betekent dat ze voortdurend groeien om deze slijtage goed te maken.

De tanden zijn het eerste bijzondere aan het spijsverteringssysteem van herbivoren, maar daar houdt het niet op. Hoewel de slokdarm, maag en dunne darm niet heel veel verschillen van de onze, is het laatste deel van het spijsverteringskanaal van het konijn wel echt interessant.

Een groot deel van de vertering van voedsel vindt bij konijnen plaats in het laatste stuk van het maag-darmkanaal, wat betekent dat ze een enorm orgaan hebben, de blindedarm genaamd, dat veel microben bevat om de taaie vezels in hun dieet af te breken. De blindedarm is een blinde zak aan het begin van de dikke darm – we hebben er ook een, hoewel de onze klein is en niet veel doet!

Hoewel de blindedarm goed is in het fermenteren van vezels, is het niet zo goed in het opnemen van voedingsstoffen. Sommige hiervan, zoals aminozuren en vitamines, kunnen alleen eerder in het spijsverteringskanaal worden opgenomen. Om dit probleem aan te pakken, hebben konijnen een gewoonte ontwikkeld die zowel ingenieus als ‘vies’ is.

Ze produceren een speciaal soort poep – kleine keutels die ‘caecotrofen’ worden genoemd – die de nuttige voedingsstoffen bevatten. Ze eten deze caecotrofen direct uit de anus op en nemen zo alsnog de voedingsstoffen op. Doorgaans produceren konijnen ’s nachts de caecotrofen en overdag normale keutels. De normale keutels bevatten onverteerbare vezels – het heeft geen zin om deze weer op te eten!

Hoe kunt u een gezond spijsverteringssysteem van konijnen ondersteunen?

Nu we weten hoe speciaal het spijsverteringssysteem van herbivoren is, is de vraag hoe we ervoor kunnen zorgen dat het gezond blijft. Het antwoord is om de juiste voeding te geven en eventuele problemen snel aan te pakken.

Als het gaat om diëten voor herbivoren, is het geheim om ze te baseren op wat het dier in het wild zou eten. Het belangrijkste is dat ze veel vezels moeten bevatten. Zoals we hierboven hebben uitgelegd, zijn vezels belangrijk voor een gezonde spijsvertering en tanden. Een vezelarm dieet kan daarom leiden tot spijsverterings- en gebitsproblemen.

Om ervoor te zorgen dat uw herbivoorvriend genoeg vezels binnenkrijgt, adviseren wij dat 80% van hun dieet uit hooi of gras moet bestaan. Verschillende soorten hooi variëren qua smaak en voedingswaarde, en konijnen zijn vaak kieskeurig en geven de voorkeur aan een hogere kwaliteit! Timothy Hooi zoals onze Science Selective Timothy Hay en Weidehooi zoals onze Russel Rabbit Tasty Hay zijn beide voedzame keuzes waar konijntjes dol op zijn.

Naast hooi zouden herbivoren elke dag een portie verse groenten en wat soortspecifieke voeding van hoge kwaliteit moeten krijgen. Deze voeding moet ook veel gezonde vezels bevatten en weinig tot geen suikers. Er zijn verschillende soorten voedingen beschikbaar, van mixen in mueslistijl zoals onze Tiny Friends Farm-reeks tot geëxtrudeerde voedingen zoals onze Science Selective-reeks. Als u meer wilt weten over de verschillende soorten voeding die beschikbaar zijn voor uw kleine vrienden, bekijk dan onze blog.

Hoe kunt u problemen met het spijsverteringssysteem van konijnen identificeren?

Naast het geven van de juiste voeding, is het belangrijk om goed te letten op tekenen die erop kunnen wijzen dat hun spijsverteringssysteem niet naar behoren werkt. Het is duidelijk dat losse ontlasting of diarree erop kunnen wijzen dat er iets mis is, en als u deze symptomen ziet, kunt u het beste uw dierenarts bellen.

Een ander teken kan zijn dat uw konijn niet meer eet. Spijsverteringssystemen van herbivoren zijn even delicaat als gecompliceerd, en ze kunnen niet zonder voeding. Als kleine herbivoren stoppen met eten, kunnen ze heel snel erg ziek worden, dus als uw kleine vriend stopt met kauwen, is het belangrijk om zo snel mogelijk een dierenarts in te schakelen. Ze hebben mogelijk ondersteunende voeding nodig.

Ten slotte zijn er een paar redenen waarom herbivoren stoppen met het eten van hun caecotrofen, en dit kan ook problemen veroorzaken in hun delicate interne stelsel. Konijnen met artritis of obesitas kunnen moeite hebben om hun anus te bereiken, wat betekent dat ze de voedzame keutels niet kunnen eten. Het is belangrijk om dit snel op te merken om twee redenen: ten eerste om het onderliggende probleem te identificeren en op te lossen, en ten tweede om hun achterkant schoon te houden en het risico op het ontstaan van zweren of madenziekte te verkleinen.

Als u deze zaken in de gaten houdt en uw kleine vrienden goede voeding geeft, dan helpt u ze om gezond en gelukkig te blijven.